Kinderopvang is meer dan opvang alleen. Elise vertelt: ‘Je leert veel beter onderbouwen waarom jouw manier van werken waardevol is.
Elisa Somsen is beleidspedagoog en teamleider pedagogisch coaches bij Kindergarden, een kinderopvangorganisatie met ruim zeventig locaties in Nederland. Ook is ze host van de podcast: Pedagogiek in de kinderopvang.
Hoe gebruik jij het Expertisecentrum in je dagelijkse werk?
Somsen: ‘Het is een van de weinige echt neutrale wetenschappelijke bronnen voor pedagogisch beleid. Dus ik gebruik het als naslagwerk. Maar ook als inspiratie voor het bedenken van nieuw beleid. Dat zijn praktische zaken – wat doe je op de groep? – maar bijvoorbeeld ook het opzetten van een coachingstelsel. Het Expertisecentrum biedt dus pedagogische inhoud, vormgeving én beleidsvoering. Daarnaast helpt het pedagogiek te vertalen naar pedagogisch professionals.’
Hoe ziet dat eruit in de praktijk? Ga je gewoon op zoek naar informatie?
‘Ja, eigenlijk wel. Het begint vaak met een soort verkenning. Daarbij duik ik ook weleens zelf de wetenschap in, maar ik begin bij het Expertisecentrum: welke informatie is er al, welke ontwikkelteams zijn er, is er binnenkort misschien een workshop die ik kan volgen? Omdat het zich allemaal op neutraal terrein afspeelt, leer je ook veel van andere organisaties. We wisselen ervaringen uit. We hebben namelijk allemaal hetzelfde doel: goede opvang en ontwikkelingsmogelijkheden voor kinderen bieden.’
Wat levert het uiteindelijk op?
‘Goed onderbouwde beslissingen. We zijn in de kinderopvang nog weleens geneigd keuzes te maken op basis van gevoel, een stroming of omdat het ooit zo is bedacht. Als je het Expertisecentrum volgt, en de wetenschappers die erbij betrokken zijn, kun je ineens veel beter uitleggen waarom jouw manier van werken van toegevoegde waarde is.’
Dus je leert niet alleen nieuwe informatie kennen, maar ook onderbouwen wat je al goed deed op intuïtie.
‘Absoluut. Er is weinig zo leuk als een onderwerp tegenkomen waarvan je denkt: hé, daarin hebben wij al stappen gezet. Dat kan een bevestiging zijn dat je de juiste richting hebt gekozen. En je leert natuurlijk nieuwe dingen bij. Daar word je alleen maar sterker van, als organisatie. En tegelijkertijd draag je bij aan de kracht van de branche als geheel.’
Hoe bedoel je dat?
‘De kinderopvang is veel meer dan alleen opvang. We helpen kinderen ontwikkelen. Ik denk dat we daar te bescheiden in zijn. We mogen als branche best eens benadrukken wat we allemaal voor kinderen betekenen, en het Expertisecentrum laat dat heel goed zien – zonder dat daar een verdienmodel aan vastzit. Want dat is natuurlijk het lastige van de privatisering van de kinderopvang: dat mensen denken, mooi verhaal, maar jullie willen gewoon geld verdienen. Nou, het Expertisecentrum dus niet. Dat is er alleen maar om de pedagogische kwaliteit te waarborgen.’
Zou je andere kinderopvangorganisaties aanraden zich aan te sluiten?
‘Nou en of. Nog even los van de informatievoorziening die ik al noemde, en al die tools, werkvormen en kijklijsten die je kunt gebruiken wanneer je lid wordt, het gaat om de héle kinderopvang. We zijn het aan onszelf verplicht om het maatschappelijk belang daarvan in te zien. Het Expertisecentrum helpt zowel je eigen organisatie betere kwaliteit te leveren als de branche als geheel naar een hoger niveau te tillen – wat jou als organisatie vervolgens ook weer helpt. Indirect stop je het geld dus weer in je eigen kinderopvang. Investeer je in het Expertisecentrum, dan investeer je in je eigen pedagogische kwaliteit.’
Je host nu ook een podcast. Waarom besloot je daaraan mee te werken?
‘Ik wil dat we weer gesprekken voeren over pedagogische kwaliteit. Het is de afgelopen jaren veel gegaan over werkdruk, corona, personeelstekorten. Dat is allemaal heel belangrijk, maar daardoor zijn we toch een beetje uit het oog verloren waar we het nu eigenlijk voor doen: de kinderen. Zij zijn de reden dat professionals met zoveel liefde en passie aan het werk gaan iedere dag. Het leek me leuk om het juist met hen over de dagelijkse werkzaamheden te hebben. Om de luisteraar tips te geven voor op de groep. En zo laten we tegelijkertijd aan de buitenwereld zien hoe mooi onze branche is.’
Iedereen luisteren dus.
‘Zeker! Je kan het opzetten waar en wanneer je maar wil. En al na aflevering één kun je tips toepassen in de praktijk.’
