Kindergarden doet het net even anders, als het op coachen aankomt. Zo heeft de organisatie drie coachende functies en is er op iedere afzonderlijke locatie altijd een coach aanwezig.
Elisa Somsen, coördinator van de afdeling ontwikkeling en kwaliteit bij Kindergarden, vertelt hoe dit werkt. Kindergarden is een kinderopvangorganisatie met ruim zeventig locaties verspreid over Nederland. Elisa Somsen werkt op het hoofdkantoor. Zij coördineert de afdeling die verantwoordelijk is voor de ontwikkeling van de pedagogisch medewerkers en voor de pedagogische kwaliteit op de werkvloer. Hierbij spelen coaches een essentiële rol. Zij zijn de schakel tussen de verschillende vestigingen en het hoofdkantoor. Kindergarden heeft drie soorten coachende functies: de pedagogisch expert, de pedagogisch expert plus en de pedagogisch coach.
Laten we beginnen bij de pedagogisch expert. Wat doet die precies?
Elisa Somsen: ‘De pedagogisch expert is een pm’er die wat extra uren heeft om te besteden aan de pedagogische kwaliteit van de desbetreffende vestiging. Samen met de vestigingsmanager. Dat zijn acht extra uren per groep, per jaar. Dus hoe meer groepen, hoe meer uren. De pedagogisch expert besteedt deze uren aan het coachen van collega’s, maar denkt bijvoorbeeld ook mee over de inrichting, doet oudercontact en draagt bij aan de nieuwsbrief. Uiteenlopende taken, maar allemaal met als doel de pedagogische kwaliteit te verbeteren.’
Wat is het verschil tussen de pedagogisch expert en de pedagogisch expert plus?
‘De pedagogisch expert plus is een soort senior pedagogisch expert. Die heeft twee ingeroosterde dagen en twee uitgeroosterde dagen, dus krijgt nog meer tijd om aan de pedagogische kwaliteit te werken. Het belangrijkste verschil is dat de pedagogisch expert plus op een grote vestiging werkt, met negen groepen of meer. Daarnaast neemt de pedagogisch expert plus kwaliteitsmetingen af met PiB. Het kan ook voorkomen dat hij of zij tijdelijk bijspringt op een kleinere vestiging, als daar extra hulp nodig is.’
En hoe vullen jullie de rol van pedagogisch coach in?
‘Bij ons is de pedagogisch coach volledig uitgeroosterd. Iedere coach heeft meerdere vestigingen onder zijn of haar verantwoordelijkheid en coacht niet alleen de medewerkers, maar begeleidt ook de pedagogisch expert, de pedagogisch expert plus en de vestigingsmanager. De coach kijkt naar het algemene plaatje van de pedagogische kwaliteit en helpt een plan van aanpak te maken, en hoe daar op de beste manier mee kan worden gewerkt.’
Hoe werkt deze rolverdeling in de praktijk?
‘De pm’er heeft in principe het meeste contact met de pedagogisch expert – of de pedagogisch expert plus, als het een grote vestiging betreft. Want die is er echt elke dag. De pedagogisch coach komt zo’n twee keer in het jaar langs en biedt een frisse blik. De coach heeft daarnaast veel contact met onze kwaliteitsafdeling. Om te kijken of er behoefte is aan trainingen, of nieuw beleid. We zitten nu op zeventig locaties, waardoor één-op-één-contact steeds lastiger wordt. Op deze manier blijven we toch op de hoogte. Want uiteindelijk gebeurt het dáár, op de groepen. Ik kan hier wel iets nieuws bedenken, maar het moet haalbaar zijn in de praktijk.’
Wat zijn de voordelen van deze werkwijze?
‘De verdeling maakt het implementeren van beleid een stuk makkelijker. Zeker in tijden van personeelstekorten en hoge werkdruk merken we dat de vestigingsmanager al heel veel ballen in de lucht moet houden. Toch hebben we als organisatie gezegd: we mogen de pedagogische kwaliteit nooit uit het oog verliezen. Door naast de vestigingsmanager iemand echt apart verantwoordelijk voor de pedagogische kwaliteit te maken, voorkomen we dat de ontwikkeling stil komt te liggen. Toen we recent onze visiedocumenten herschreven, stonden alle coaches en experts te trappelen om ermee aan de slag te gaan. Ze hebben bewust voor deze functie gekozen, omdat ze enthousiast zijn over pedagogiek.’
Wat zouden je tips zijn voor andere kinderopvangorganisaties?
‘Kijk goed naar de vaardigheden die iemand nodig heeft in een coachende rol. Wij hebben echt geïnvesteerd in opleidingsmogelijkheden. Goed coachen is een vak. Het kan al een beetje in je zitten, maar je moet er ook in groeien. Wij willen dat onze experts en coaches niet alleen inhoudelijk sterk zijn, maar dat ze het ook goed kunnen overbrengen. Hoe krijg je mensen mee? Hoe zorg je voor een fijne werkplek, waarin pedagogisch medewerkers zich gezien voelen? Hoe ga je om met weerstand? Allemaal om ervoor te zorgen dat de medewerkers zich ontwikkelen. Want door te investeren in de medewerkers, investeer je in de kinderen.’