Praktijkvoorbeeld
Onderwerp: Pedagogische kwaliteit | Publicatiedatum: Juli 2024

Kern

Bij Quadrant Kindercentra staat risicovol spelen hoog in het vaandel. Zij zien risicovol spelen als onmisbaar voor de ontwikkeling van kinderen. Kinderen krijgen bij Quadrant de kans om de wereld en de bijhorende verantwoorde risico’s te exploreren. Dit praktijkvoorbeeld focust op de buitenruimte. Door daar een rijke, gevarieerde spelomgeving te bieden, voelen kinderen zich uitgedaagd, gaan ze op ontdekkingstocht en bewegen ze zich op de grenzen van hun mogelijkheden. In dit praktijkvoorbeeld lees je hoe Quadrant ouders meeneemt in deze uitdaging

De buitenruimte van kinderdagverblijf Villa Kakelbont transformeert na groot onderhoud van een plein met stoeptegels naar een uitdagende omgeving met veel groen en een grote speelheuvel met waterloop. Na een verbouwing van het pand ontstond de mogelijkheid om van twee betegelde pleinen, één groot plein te maken. Omdat er in dit deel van de wijk nog geen speelvoorziening voor jonge kinderen was, ontstond de mogelijkheid om het plein samen met de gemeente Gouda in te richten. Het plan werd een tuin voor kinderen van 0 tot 6 jaar die overdag gebruikt wordt door de kinderen van het kindcentrum en daarna, tot zonsondergang en in de weekenden door de kinderen uit de buurt. 

 plein villa 1

De tuin stimuleert de ontwikkeling op een natuurlijke manier

Bij de planvorming was het belangrijk dat de tuin een fijne plek is voor kinderen en dat de ontwikkeling van kinderen op een natuurlijke manier wordt gestimuleerd. De plannen zijn werkelijkheid geworden! De motorische ontwikkeling wordt gestimuleerd doordat er verschillende ondergronden zijn: gras wordt afgewisseld met verschillende klinkertjes, stoeptegels en een dolomiet. Deze verschillen zorgen voor het natuurlijk ontwikkelen van balans. De heuvel die in de tuin is aangebracht, stimuleert het klimmen, net als een aantal bomen. De waterloop, de verschillende planten, het zand en de keien zorgen ervoor dat de zintuigen op verschillende manieren geprikkeld worden. De dieren die de kinderen in de tuin tegenkomen maken dat de kinderen leren zorgen voor de natuur. Wat eet een slak en wat eet een spin? Wat is de functie van zijn web? In de tuin kunnen kinderen zich dagelijks verwonderen over de natuur. Dit alles prikkelt de fantasie van het kind en stimuleert de omgang met anderen. Ook vraagt de tuin om andere oplossingen bij problemen, dan binnen. Dit helpt de kinderen ook cognitief te groeien.

Twee plekken voor jongste kinderen: baby-dreumes plein en babyhoek

Voor de jongste kinderen zijn er twee afgescheiden plekken op het plein. De eerste noemen we het baby-dreumes plein. Dit plein is afgescheiden door met een muurtje en deurtje. Het heeft een kleine heuvel, een kleine zandbak en veel gras. In het muurtje verstopt vinden de kinderen verschillende beeldjes van dieren. De bovenkant van de muur is gevuld met kruidige planten. Het tweede gedeelte, de babyhoek, is voor de kinderen tot circa 1 jaar. Dit is een stukje plein met gras dat door middel van paaltjes is afgescheiden van het grote plein. Hierdoor is er veel interactie met de oudere kinderen mogelijk. 

Verschil in het spel van de kinderen

Na het in gebruik nemen van het plein was er een opvallend verschil te zien in het spel van de kinderen. Voorheen renden de kinderen hard naar de schuur voor een fiets of loopauto, nu verspreiden zij zich direct over het gehele plein en vermaken de kinderen zich in de omgeving: met een stokje in het water prutsen, bloemen plukken, of verstoppen achter de planten. Het groen zelf biedt de kinderen zoveel uitdaging dat andere materialen niet nodig zijn voor een uitdagend moment buiten.

plein villa 2 

Zorgen van ouders

De oudercommissie is actief betrokken geweest bij de indeling van het plein en door middel van nieuwsbrieven zijn alle ouders gedurende verbouwing op de hoogte gehouden van de plannen en vorderingen. De kinderen waren na de oplevering van de tuin direct enthousiast over de vernieuwde speelruimte, maar we merkten dat bij de ouders veel vragen leefden over met name de veiligheid. Reden om ouders uit te nodigen voor een ouderavond! Hieronder kun je het programma van de ouderavond bekijken. 

De ouderavond

19.45 uur Inloop met koffie

20.00 uur Welkom en visie op buiten spelen

  • We vertellen over de visie op buiten spelen: Het buitenterrein biedt de kinderen van Villa Kakelbont de buitenruimte om te ontdekken in een natuurlijke omgeving. De verschillende soorten ondergrond (zand, gras, aarde, grind en verschillende tegels in verschillende maten) stimuleren de motoriek op een natuurlijke manier. De ruimte daagt uit tot beweging en vrij spel. Het leert kinderen om te gaan met de natuur: hoe ga je om met planten en bloemen? De kinderen leren door ervaren. Door de berg te beklimmen ervaren de kinderen wat zij kunnen. We zien dat de kinderen vaak goed in staat zijn om eigen keuzes te maken. Zij ontwikkelen zelfvertrouwen door deze ervaringen op te doen.

De visie wordt ondersteund door foto’s en de plattegrond van de tuin te tonen aan ouders. 

  • We vertellen over de wet- en regelgeving van de kinderopvang en de WAS (Warenwetbesluit attractie-en speeltoestellen). We leggen de ouders uit dat ook een plek als de heuvel met waterloop is gekeurd en wat dit inhoud.
  • We vertellen over de rol van de pedagogisch medewerker bij het avontuurlijk buiten spelen.
  • Na de visie gaan we uiteen voor een gespreks-/vragenronde met de ouders. 

20.30 uur Uiteen in groepjes voor ontdekken en gesprek 

  • Onder begeleiding van een pedagogische professional en een kop koffie gaan we uiteen in groepjes van 5/6 ouders. 
  • Afwisselend gaat een groepje op ontdekking door de tuin. We gaan ontdekken wat de kinderen dagelijks ontdekken.
  • De andere groepjes gaan in gesprek:
  • We beginnen de gesprekronde met de vraag: Wat deed jij vroeger het liefst als je buiten speelde? Waarom vond je dit het leukst?
  • In de groepjes gaan we in gesprek met de ouders over de visie. 
  • Hoe is dit voor ouders? Hoe kijken zij aan tegen deze visie?
  • Waar ligt voor hen de uitdaging? 
  • Stellingen die het gesprek kunnen ondersteunen zijn:
  • Mogen kinderen (of hun kleding) vies worden?
  • Een schaaf of bult door buiten spelen? Geen probleem!

21.30 uur Plenair afsluiten

  • Na bespreken van de uitkomsten uit de groepjes en vragen van ouders sluiten we de avond af.

Na de ouderavond

De meeste ouders waren aan het einde van de avond enthousiast over de tuin en de visie. Met name het zelf ontdekken van de tuin en het ophalen van eigen ervaringen heeft hierbij erg geholpen. Bij drie ouders hebben we de zorgen niet weg kunnen nemen. De zorgen die deze ouders hadden, waren verschillend. De ene ouder had zorg om de waterloop: kinderen kunnen hierin uitglijden. De andere ouder vond het vervelend dat haar kinderen vies worden en de derde ouder had zorg over de hoogte van de berg. We merkten als team dat het heel belangrijk is om hun zorgen serieus te nemen en hier met ouders over in gesprek te blijven. 

Tips

Na de evaluatie hebben we de volgende tips op een rijtje kunnen zetten:

Tijdens het verandertraject:

  • Neem (alle) ouders in een vroeg stadium mee in de plannen. 
  • Leg ouders uit waarom je welke keuzes maakt.

Na in gebruik name:

  • Bij rondleidingen van nieuwe ouders laten we uitgebreid het plein zien en bespreken we de ontwikkeling van de kinderen, de risico’s en hoe wij hiermee omgaan en benoemen we dat kinderen hier vies worden. 
  • We blijven ook na de start regelmatig met ouders in gesprek over de ontwikkeling van het kind, welk gedrag we hierbij zien en het belang van het uitproberen van de kinderen. 

Locatiegegevens
Organisatie: Quadrant Kindercentra
Locatie: Quadrant Kindercentra, Gouda (Kinderdagverblijf Villa Kakelbont)
Werkt met: horizontale groepen
Hele dagopvang: 5 groepen