Bij KIK staat bewegend leren en leren bewegen centraal. Bewegen zit hem bij ons in het aanbieden van voldoende beweging bij de kinderen. Tegelijkertijd zijn ook de pedagogisch medewerkers en onze organisatie steeds in beweging. In beweging zijn maakt leren mogelijk, met vallen en opstaan. Bewegen stimuleert daarom niet alleen de motoriek, maar het leert je ook weerbaar zijn, keuzes maken en vriendschappen aangaan. Leren doen we de hele dag door en daar krijgen de kinderen en de pedagogisch medewerkers samen alle ruimte voor.
De inrichting van de ruimte als basis voor bewegen
De basis ligt bij de inrichting van de ruimte. We plaatsen het meubilair zodanig dat kinderen zicht houden op de ruimte en de pedagogisch medewerkers, maar we houden ook rekening met de bewegingsruimte voor kinderen. Zo staat de tafel bijvoorbeeld aan de zijkant van de ruimte en niet middenin. We hebben verschillende vaste plekken waar kinderen kunnen spelen. De inrichting biedt structuur en continuïteit wat zorgt voor veiligheid en herkenbaarheid. We gebruiken materialen die je makkelijk kunt toevoegen of weghalen, zo ontstaat variatie voor de kinderen. Het aanpassen van de ruimte en het spelmateriaal gaat aan de hand van de ontwikkelingsfase waar de kinderen in zitten. Aanpassingen in de ruimte zijn vaak geïnspireerd door de seizoenen en de thema’s die we hanteren. In elk thema komt het bewegen, dansen en buiten zijn aan bod. Door dieper in te gaan op onze kernwaarden duurzaamheid, aandacht en openheid kwamen we tot de ontdekking dat je een hoop dure materialen aan kunt schaffen, maar dat dit vaak helemaal niet nodig is! Je hebt niet veel of dure materialen nodig om met de kinderen te kunnen bewegen. Je kunt gebruik maken van dingen die je al in huis hebt! Denk aan loose parts en open einde speelmateriaal: flesjes met doppen waar je knikkers in stopt, eierdozen met lepels en spliterwten. Maak er een beweegparcours van en je hebt een beweegactiviteit. Zo zorgen we er door de inrichting van de ruimte en de gebruikte materialen op verschillende manieren voor dat we kinderen uitnodigen en uitdagen om veilig te bewegen.
Pedagogisch handelen, programma en aanbod afgestemd op bewegen
Behalve een geschikte binnen- en buitenruimte vinden wij het net zo belangrijk, dat pedagogisch medewerkers op een sensitieve en responsieve manier kinderen stimuleren in hun ontwikkeling. Hierdoor zijn we de hele dag bezig met aansluiten bij het kind. Alle kinderen zijn gebaat bij beweging. Ze kunnen hun energie kwijt en ze verwerken prikkels op een positieve manier.
In het dagprogramma en het spelaanbod staat bewegen centraal. Ook bij routines en overgangsmomenten zoals opruimen, aan tafel gaan, schoenen en jas aantrekken, op de commode klimmen voor een schone luier zorgen we voor zoveel mogelijk beweging. Door daarbij te benoemen wat de kinderen doen, stimuleren ook nog eens de taalontwikkeling. Met kleine aanpassingen kun je tijdens deze routines en overgangsmomenten al zorgen voor meer beweging. In plaats van elkaar zittend aan tafel begroeten, kun je dit ook staand doen. Of, nog dynamischer: je kunt de foto’s van de aanwezige kinderen in de ruimte verstoppen en die samen zoeken. Wie een foto vindt, mag een beweging uitkiezen; ‘Goedemorgen Pien, fijn jou weer te zien wie springt er naast jou, weet jij dat misschien?’ Het springen kunnen de kinderen dan zelf vervangen door hinkelen, huppelen, draaien, etc. Of als kikker naar de tafel springen of met grote olifantenpassen naar de WC lopen. Ook kun je kinderen zelfstandig op de commode of stoel laten klimmen. Natuurlijk wel onder begeleiding. Kinderen geven vaak zelf deze behoefte aan, doordat je ze ziet rennen door de ruimte of zelf ziet klimmen op de bank. Wij bieden ze dan een veilig alternatief aan door naar buiten te gaan en ze een tik- of balspel aan te bieden. Is het té slecht weer, dan kunnen we binnen een klimrek of klimkussens neerzetten. Zo kun je de kinderen naar behoefte en op hun eigen ontwikkelingsniveau iets laagdrempeligs aanbieden.
Kinderfeestjes vieren wij ook niet aan tafel, maar doen we al feestend op de vloer en het liefst buiten. Er wordt gezongen en gedanst voor de jarige.
Autonomie voor pedagogisch medewerker en kind
De pedagogisch medewerkers geven aan vrijheid te ervaren in hun aanpak, maar ook om aan te sluiten bij de behoefte van het kind. Kinderen krijgen de mogelijkheid om op hun eigen manier en in hun eigen tempo te bewegen en dus te ontwikkelen. Het kind voelt zich hierdoor gezien en gehoord, het welbevinden en de betrokkenheid van het kind is hoog en dit werkt door voor de hele groep. Er heerst rust op de groepen.
Professionalisering: LekkerFit! voor alle collega’s
Doordat alle collega’s bij KIK LekkerFit! (onderdeel van Confriends) gecertificeerd zijn, kunnen wij kinderen leren wat gezonde keuzes zijn en van een gezonde leefstijl een gewoonte maken. Daarnaast hebben wij een aantal collega’s die LekkerFit beweegcoaches zijn. Zij zorgen voor de begeleiding van collega’s die het lastig vinden om het bewegen in het dagelijks ritme op te nemen. De beweegcoaches kijken mee op de groep en komen samen met de collega’s tot nieuwe ideeën en begeleiden ze hierbij.
Borging: aandacht blijven houden voor bewegen
KIK is als een lerende organisatie gestart vanuit een visie op gezonde voeding en bewegen. Om de visie naar de praktijk te vertalen zijn er kernwaarden (duurzaamheid, gezonde leefstijl, aandacht, plezier en openheid) aan de visie gekoppeld. De kernwaarden sluiten aan bij de interactievaardigheden. De vertaling naar het pedagogisch handelen doen we samen, met de pedagogisch medewerkers, maar ook met ouders. Het kind staat daarbij centraal. We kijken in dit proces voortdurend naar wat er haalbaar is op de groep, voor het team en wat daarvoor nodig is. Hier ben je nooit meer klaar, doordat de groep, de kinderen, ouders en collega’s veranderen. Dit vraagt om samen in beweging te blijven. Wanneer je stil blijft staan, kun je niet groeien en zul je niet aan kunnen blijven sluiten bij de behoefte van iedereen. Door dit met elkaar te doen voelt iedereen zich betrokken en blijft dat wat je met elkaar afspreekt leven.
Samen in beweging blijven
Dit proces om bewegen op de agenda te houden blijft continu in beweging. Zoals de pedagogisch medewerkers steeds proberen in te spelen op de behoefte van de kinderen doet de organisatie dit bij de pedagogisch medewerkers en bij de ouders. Dit doen zowel de eigenaresse, als de leidinggevenden en de collega’s door met elkaar in gesprek te blijven en naar elkaar te luisteren. Er is, net als bij de kinderen, respect voor ieders autonomie. Dit vraagt een bepaalde flexibiliteit van iedereen, wat niet altijd makkelijk is. Maar dat maakt wel dat we met elkaar een leven lang leren.
Voor collega’s hangen er op de wc elke maand een nieuw praktijkvoorbeeld of informatie over bewegen. Dit laten de pedagogisch medewerkers dan ook terugkomen in teamoverleggen, zodat het levend blijft en je elkaar blijft inspireren en motiveren met nieuwe ideeën.
Omgaan met uitdagingen
Er blijven natuurlijk steeds uitdagingen komen. Een kind dat gedrag vertoont dat als lastig wordt ervaren, een ouder die zich kritisch uitlaat of een pedagogisch medewerker die een stressvolle thuissituatie heeft. Hierbij kijken we samen naar de behoefte van de betreffende persoon, maar kijken we ook samen naar de behoefte van de ander. Wanneer je in de spiegel kunt en durft kijken naar je eigen handelen, dan zie je waar je eigen behoefte zit. Dus waar sta je in dit proces en waar zou je graag naar toe willen werken? Samen met de ouder, leidinggevende, kindercoach of pedagogisch coach kijken we wat hiervoor nodig is om dit mogelijk te maken.
Samenwerking met ouders
Samenwerking met ouders maakt onderdeel uit van de beweegmogelijkheden van het kind. Op social media (Instagram en Facebook) plaatsen wij regelmatig leuke foto’s, filmpjes en weetjes over het bewegen bij kinderen. Tijdens overdrachten vertellen wij ouders wat we die dag hebben gedaan en in de nieuwsbrieven komt het bewegen en LekkerFit! regelmatig aan bod. Daarnaast organiseert KIK jaarlijks informatieavonden voor pedagogisch medewerkers, maar ook voor ouders over actuele thema’s die te maken hebben met een gezonde leefstijl. Deze avonden zijn interactief, waarbij ook alle volwassenen letterlijk in beweging worden gezet. Zo ontdekten wij zelf ook dat je je op die manier beter kunt concentreren en je de informatie beter kunt onthouden. Tijdens deze avonden komt bijvoorbeeld een van onze beweegcoaches iets vertellen of nodigen we een kinderfysio uit. Elk jaar doen wij ook mee met de peuter4daagse. De laatste dag worden ouders ook uitgenodigd om mee te lopen en houden we een feestelijke afsluiting. Tijdens opa en oma week komen de opa’s en oma’s op de groepen kijken, doen mee met een activiteit en dansen en bewegen ook mee. Zo weten ouders wat én waarom we dit doen.
Ouders en pedagogisch medewerkers zijn erg enthousiast over onze visie over gezonde voeding en beweging. Dit is vaak ook een reden waarom ze voor KIK kiezen. Een goede reden om bewegen op de agenda te houden.
